Άσκηση και Γυναίκα

Βιολογικές διαφορές μεταξύ των δύο φύλων

  Ανάμεσα στα δύο φύλα υπάρχουν τυπικές ανατομικές, λειτουργικές και ψυχολογικές διαφορές. 

 Οι περισσότερες διαφορές είναι οι ανατομικές . 

 Μυοσκελετικό σύστημα.

 Ο σκελετός της γυναίκας είναι κατά κανόνα πιο μικρός και ελαφρύς από τον ανδρικό. Ιδιαίτερα μετά την εμμηνόπαυση (μετά την ηλικία των 50 ετών), η εναπόθεση αλάτων στον οστίτη ιστό των γυναικών μειώνεται και, ο κίνδυνος εμφάνισης οστεοπόρωσης είναι μεγαλύτερος από τους άνδρες. Ακόμη οι γυναίκες έχουν μικρότερο ύψος και χαμηλότερο κέντρο βάρους σώματος. Η διακρωμιακή διάμετρος είναι μικρότερη στις γυναίκες, όπως και το μήκος των άνω άκρων. Επίσης είναι μικρότερη η επιφάνεια των παλαμών. Ο εύρος της πυέλου είναι μεγαλύτερος στις γυναίκες, ενώ μεγαλύτερη είναι και η γωνία Q ή γωνία του τετρακεφάλου, γεγονός που προβάλλει για συχνότερες κακώσεις στις επιγονατίδες στις αθλήτριες. Οι γυναίκες εμφανίζουν μεγαλύτερη ευκαμψία των αρθρώσεων και ιδιαίτερα των αρθρώσεων του αγκώνα και του καρπού. Αυτό κυρίως οφείλεται στη μεγαλύτερη πλαστικότητα που εμφανίζουν οι αρθρικοί σύνδεσμοι.

   Το μυϊκό σύστημα της γυναίκας είναι λιγότερο ανεπτυγμένο σε σύγκριση με τον άνδρα. Οι μύες στη γυναίκα αντιπροσωπεύουν το 33% του συνολικού βάρους σώματος, ενώ στον άνδρα αντιπροσωπεύουν το 40-42%. Παρά τις ποσοτικές όμως διαφορές σχετικά με το μέγεθος των μυϊκών ινών, οι ποιοτικές διαφορές, δηλαδή οι διαφορές ανάμεσα στον τύπο των μυϊκών ινών και στις μεταβολικές δραστηριότητές τους, δεν είναι πολύ σημαντικές για τη μεγάλη πλειοψηφία των μυών ανάμεσα στα δύο φύλα, ιδιαίτερα σε απροπόνητα άτομα. Μετά την ηλικία των 60 ετών, η μυϊκή ατροφία στις γυναίκες είναι μεγαλύτερη από τους άνδρες.

  Οι γυναίκες διαθέτουν περισσότερο δομικό λίπος από τους άνδρες. Το γεγονός αυτό αποδίδεται στα διαφορετικά επίπεδα ορισμένων ορμονών, όπως των οιστρογόνων στη γυναίκα. Στις γυναίκες ηλικίας 18-25 ετών το ποσοστό λίπους είναι περίπου 20-25% του σωματικού βάρους, ενώ στους άνδρες κυμαίνεται από 8-20%. Το μικρότερο ποσοστό εμφανίζεται στους αθλούμενους και το μεγαλύτερο σε άτομα που δεν ασκούνται. Αλλά και ανάμεσα στα διάφορα είδη σπορ υπάρχει διαφορετική κατανομή λιπώδους ιστού. Έτσι, π.χ. σε αθλητές δρόμων αντοχής το λίπος είναι περίπου 4-8% του σωματικού βάρους, ενώ η αντίστοιχη τιμή για τις αθλήτριες αντοχές είναι 6-12%. Σε αθλητές καλαθόσφαιρας το λίπος είναι 7-10%, ενώ σε καλαθοσφαιρίστριες είναι 16-27%. Σε αθλητές κολύμβησης ταχύτητας είναι 5-10%, ενώ σε κολυμβήτριες είναι 15-25%.

Καρδιαγγειακό σύστημα.

   Οι γυναίκες εμφανίζουν μικρότερη μάζα μυοκαρδίου και μικρότερο συνολικό όγκο καρδιάς από τους άνδρες. Επίσης μεγαλύτερη καρδιακή συχνότητα ηρεμίας, αλλά μικρότερη μέγιστη καρδιακή συχνότητα κατά την άσκηση μέγιστης έντασης, συγκριτικά με τους άνδρες της ίδιας ηλικίας. Ο όγκος παλμού, ο συνολικός όγκος του αίματος που κυκλοφορεί, η αιμοσφαιρίνη και η μέγιστη πρόσληψη οξυγόνου είναι μικρότερη στις γυναίκες συγκριτικά με τους άνδρες.

Γυναίκες : 

Ηλικία VO2max

21-30 38-60

31-40 34-55

41-50 30-50

Άνδρες :

Ηλικία VO2max

21-30 45-70

31-40 40-65

41-50 35-60  

  Ο κίνδυνος αθηροσκλήρωσης των στεφανιαίων αρτηριών είναι πολύ μικρότερος στις γυναίκες μέχρι την εμμηνόπαυση, εξαιτίας του προστατευτικού ρόλου των οιστρογόνων. Αλλά και οι στεφανίες αρτηρίες εμφανίζουν ορισμένες ανατομικές διαφορές συγκριτικά με τους άνδρες.

  Οι οξείες αντιποκρίσεις του συστήματος, καθώς και οι χρονικές προσαρμογές του με την άσκηση είναι παρόμοιες για τα δύο φύλα. Παρόμοια είναι και τα ευνοϊκά αποτελέσματα της συστηματικής φυσικής σραστηριότητας στην καρδιά και τα αγγεία. 

Αναπνευστικό σύστημα

  Οι γυναίκες διαθέτουν μικρότερους πνεύμονες από τους άνδρες και εμφανίζουν συγκριτικά μικρότερους αναπνευστικούς όγκους και χωρητικότητες. Οι διαφορές της λειτουργίας των πνευμόνων τόσο την ηρεμία, όσο και την άσκηση.

Νευρικό σύστημα

  Οι μόνες διαφορές στο νευρικό σύστημα τη λειτουργία των νευρομυϊκών συνάψεων. Στις γυναίκες υπάρχουν ενδείξεις ότι η μεταφορά της διεγέρσης επιτελείται ταχύτερα.

Ενδοκρινικό σύστημα

 

  Ανάμεσα στα δύο φύλα υπάρχουν σημαντικές διαφορές στα επίπεδα των ορμονών που κυκλοφορούν και ιδιαίτερα εκείνων που έχουν σχέση με τις λειτουργίες της αναπαραγωγής, δηλαδή της τεστοστερόνης, των οιστρογόνων και της προγεστερόνης. Η τεστοστερόνη, που στους άνδρες κυμαίνεται σε πολύ ψηλά επίπεδα σε σύγκριση με τις γυναίκες, ευθύνεται για την εμφάνιση των δευτερευόντων χαρακτηριστικών του ανδρικού φύλου και για την αύξηση της μυϊκής μάζας και ισχύος. Τα οιστρογόνα στις γυναίκες είναι υπεύθυνα για τη διαμόρφωση των γεννητικών οργάνων, των μαστών, του μυοσκελετικού συστήματος, της κατανομής του λιπώδους ιστού κ. α. , ενώ η προγεστερόνη σχετίζεται με την προετοιμασία της μήτρας για την εγκυμοσύνη και των μαστών για τη γαλουχία.

Πηγή: ΙΑΤΡΙΚΗ ΤΗΣ ΑΘΛΗΣΗΣ

ΑΣΤΕΡΙΟΥ ΔΕΛΗΓΙΑΝΝΗ