Προπόνηση ενηλίκων

 

2ο θέμα

Στο δεύτερο στάδιο, ο "κύριος προπονητικός στόχος" είναι η ανάγκη των ειδικών βάσεων του αθλήματος.

Προβληματισμός

Εκφράζεται μέσω διαφόρων χαρακτηριστικών και επιμέρους στόχων: πρώτον μέσω της εκμάθησης των ειδικών δεξιοτήτων (τεχνικών) ενός αθλήματος και δεύτερον, μέσω της εκμάθησης κινήσεων συγγενών αθλημάτων ή αγωνισμάτων. Έτσι προτείνεται πάντα μια "εξάσκηση σε πολλά αθλήματα", όταν το επιτρέπει βέβαια το είδος του αθλήματος ή η εξοικείωση μ' ένα συμπληρωματικό, δευτερεύον άθλημα (π.χ. αθλοπαιδιές σε συνδυασμό με κλασικό αθλητισμό κτλ.) Ο τρίτος επιμέρους στόχος είναι η χρησιμοποίηση ειδικών ασκήσεων για την ανάπτυξη των φυσικών ικανοτήτων, που βελτιώνουν τα βασικά στοιχεία της τεχνικής, και ο τέταρτος στόχος είναι η έναρξη της αγωνιστικής δραστηριότητας.

Συζήτηση

Παρ' όλη την έμφαση της προπόνησης στην τεχνική του ειδικού αθλήματος θα πρέπει να εξασφαλίζεται η αθλητική πολυπλευρικότητα και η διαρκής προσφορά ερεθισμάτων κινητικής μάθησης, όπως ήταν ο στόχος του πρώτου σταδίου προπόνησης.

Ωστόσο, από αυτό το σημείο και μετά, θα πρέπει η εκτέλεση όλων των ασκήσεων να χαρακτηρίζεται από υψηλή ποιότητα δεξιοτήτων, που θα πρέπει να αποφέρει μια σταδιακή βελτίωση στη συναρμογή της τεχνικής και των ειδικών δεξιοτήτων της προπόνησης.

Ένας σημαντικός επιμέρους στόχος αυτού του σταδίου εκπαίδευσης είναι η έναρξη της αγωνιστικής δραστηριότητας. Κατά τους FOMIN και FILIN, πριν την έναρξη της αγωνιστικής δραστηριότητας, θα πρέπει στα αθλήματα, ενόργανη γυμναστική, ρυθμική αγωνιστική γυμναστική και στα ταχυδυναμικά αγωνίσματα του κλασικού αθλητισμού, να έχει διεξαχθεί προπόνηση δευτέρου σταδίου εκπαίδευσης για 1 έως 1,6 χρόνια, στη παγοδρομία, στο σκι μεγάλων αποστάσεων και στο χάντμπολ για 1,6 έως 2 χρόνια και στο καλλιτεχνικό πατινάζ, στη κολύμβηση και τις καταδύσεις για 2 έως 2,6 χρόνια.

Κατά την άποψή μας ωστόσο, η έναρξη της αγωνιστικής δραστηριότητας δε θα πρέπει να καθορίζεται τόσο απόλυτα. Πολύ περισσότερο εξαρτάται από τα ακόλουθα :

Πρώτον, από την οργάνωση της προπονητικής διαδικασίας του αντίστοιχου αθλήματος, όπου θα μπορούσε να επανεξεταστεί και να αναδιαμορφωθεί το αγωνιστικό σύστημα για τον παιδικό και εφηβικό αθλητισμό. Για παράδειγμα, με τη δημιουργία διαφορετικών σε ηλικία αγωνιστικών κατηγοριών, αγώνων διαφορετικής μορφής, με κατάταξη στους αγώνες σύμφωνα με την αναλογία ύψους/βάρους και με διαφοροποιημένη, ανάλογα με την ηλικία, συχνότητα αγώνων. Συχνά παρατηρείται το φαινόμενο να διατηρούνται ξεπερασμένες ηλικιακές διαβαθμίσεις και μορφές αγώνων, ενώ σε άλλες περιπτώσεις η προσφορά αγώνων είναι πολύ μικρή και σποραδική για να μπορεί να υποστηρίξει αποτελεσματικά την ανάπτυξη της απόδοσης. Πολλές φορές επίσης, οι αγώνες είναι έτσι διαμορφωμένοι, ώστε να ευνοούν την πρόωρη εξειδίκευση, που θα πρέπει να αποφεύγεται μέσω μιας καθοδηγούμενης ανάπτυξη της απόδοσης.

Δεύτερον, η έναρξη των αγώνων εξαρτάται από τις επιλογές των προπονητών και γυμναστών, οι οποίοι πέρα από κάθε φιλοδοξία και μεμονωμένα κάθε φορά, θα πρέπει να αποφασίζουν πότε ένας μαθητής ή έφηβος, θα πρέπει να αρχίζει τους αγώνες. Για την επιλογή αυτή έχει έχει μεγάλη σημασία, παράλληλα με τους άλλους παράγοντες που προάγουν την απόδοση, να εξασφαλίζονται εμπειρίες επιτυχίας και να αποφεύγονται αποτυχίες.

Σε μια ρεαλιστική θεώρηση της οργάνωσης της προπονητικής διαδικασίας στην παιδική και εφηβική ηλικία προκύπτει, ότι ο πρώτος προπονητικός στόχος δεν ακολουθείται στη Γερμανία (σημ. του επιμ. : Στην Ελλάδα η εικόνα που παρουσιάζεται είναι περισσότερο αρνητική) με τη πρέπουσα συνέπεια, για μια συστηματική ανάπτυξη της απόδοσης. Γι' αυτόν τον λόγο, οι στόχοι του δευτέρου σταδίου προπόνησης συχνά ταυτίζονται με την έναρξη της συστηματικής προπόνησης. Συνεπώς είναι απαραίτητο, οι επιμέρους στόχοι του δευτέρου κύριου προπονητικού στόχου, να επεξεργάζονται με συνέπεια και να δίνεται επιπλέον βαρύτητα στην ανάπτυξη των συναρμοστικών ικανοτήτων.

Πηγή: ΠΡΟΠΟΝΗΣΗ ΣΤΗΝ ΠΑΙΔΙΚΗ & ΕΦΗΒΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ 

Dietrich Martin (Επιστημονική επιμέλεια για την ελληνική έκδοση : ΣΠΥΡΟΣ ΚΕΛΛΗΣ Λέκτορας ΤΕΦΑΑ - ΑΠΘ)