Βιολογικό ξανάνιωμα

  Από τους πιο σημαντικούς παράγοντες που επηρεάζουν την αερόβια ικανότητα είναι το φύλο, η ηλικία και η σωματική άσκηση.

  Οι γυναίκες έχουν 25% με 30% χαμηλότερη ικανότητα από τους άνδρες. Είναι χαρακτηριστικό, πως η αερόβια ικανότητα ενός 60χρονου άνδρα είναι η ίδια με την αερόβια ικανότητα μιας 20χρονης νέας, δηλαδή 2,5 λίτρα περίπου το λεπτό.

 Η αερόβια ικανότητα αυξάνει προοδευτικά και φθάνει στο κορύφωμά της τα τελευταία χρόνια της εφηβικής ηλικίας, οπότε ο οργανισμός βρίσκεται στη πλήρη ωριμότητά του. Ύστερα αρχίζει μια περίοδος σταδιακής παρακμής, όπου η αερόβια ικανότητα μειώνεται με ρυθμό 1% το χρόνο. Έτσι που η αερόβια ικανότητα ενός άνδρα 75 χρονών είναι περίπου η μισή που είχε όταν ήταν 25 χρόνων. Μειώνεται δηλαδή στο διάστημα αυτό του μισού αιώνα, από 3 λίτρα το λεπτό σε 1,5 λίτρο. Η αντίστοιχη μείωση στη γυναίκα είναι από 2 λίτρα σε 1 λίτρο. Στους αθλητές η αερόβια ικανότητα βρίσκεται σε υψηλά επίπεδα, παρά την αναπόφευκτη πτωτική τάση, που σχετίζεται με την ηλικία.

  Η παρακμή της αερόβιας ικανότητας μετά τα 20 με 30 χρόνια οφείλεται στη βαθμιαία εκφύλιση και φθορά διαφόρων λειτουργιών που σχετίζονται με τη μεταφορά οξυγόνου  στον οργανισμό. Έτσι, με τα χρόνια διαταράσσεται η ανταλλαγή των αναπνευστικών αερίων στους πνεύμονες, χάνεται η ελαστικότητα των αιμοφόρων αγγείων, μειώνεται η συσταλτικότητα του μυοκαρδίου και χαμηλώνει η μέγιστη καρδιακή συχνότητα. Για παράδειγμα, η μέγιστη καρδιακή συχνότητα που είναι 200 παλμοί το λεπτό στα 20 χρόνια, πέφτει στους 150 στα 70 χρόνια.

  Ωστόσο όμως, η ελάττωση της αερόβιας ικανότητας, που συνοδεύει το πέρασμα του χρόνου, δεν οφείλεται μόνο στο βιολογικό εκφυλισμό. Ένα μεγάλο μέρος της αποδίδεται στην υποκινητικότητα και τον περιορισμό των φυσικών δραστηριοτήτων και γενικά στη καθιστική ζωή.

  Συστηματικές πειραματικές εργασίες έχουν δείξει πως η άθληση αντιρροπίζει τη μείωση της αερόβιας ικανότητας που επέρχεται με την ηλικία.

  Έχει παρατηρηθεί για παράδειγμα, πως ένας 50χρονος που γυμνάζεται έχει κατά μέσο όρο την αερόβια ικανότητα ενός 40χρονου ή και 35χρονου που δε γυμνάζεται.

  Με άλλα λόγια η αερόβια άσκηση οδηγεί σε ένα βιολογικό ξανάνιωμα 10 με 15 χρόνια. Ακόμα έχει παρατηρηθεί πως μερικοί 70χρονοι που ποτέ δεν σταμάτησαν να γυμνάζονται, είναι νεότεροι,με κριτήριο πάντα την αερόβια ικανότητα, από πολλούς αγύμναστους 20χρονους.

 Έτσι βλέπουμε πως γηρατειά δεν σημαίνουν αναπόφευκτα και επιδείνωση της σωματικής κατάστασης και πως δεν είναι ποτέ αργά για να αρχίσει κανείς να γυμνάζεται. 

Πηγή: ΑΕΡΟΒΙΩΣΗ : ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΑΞΙΑ ΤΗΣ ΑΣΚΗΣΗΣ

Κ. COOPER (Επιστημονική Επιμέλεια ΒΑΣΙΛΗΣ ΚΛΕΙΣΟΥΡΑΣ