Εικόνα του σώματος και διατροφικές διαταραχές

Πώς συνεχίζει την προπόνηση μια αθλήτρια με διατροφική διαταραχή

Φαίνεται υπερβολικά παράδοξο το γεγονός ότι πολλές πάσχουσες συνεχίζουν να αθλούνται και να αγωνίζονται παρ' ότι καταναλώνουν πολύ λιγότερες θερμίδες από αυτές που ξοδεύουν. Ένας αριθμός ερευνών, κυρίως σε δρομείς, έχουν αποδείξει τις μεγάλες ανισορροπίες μεταξύ της πρόσληψης και της δαπάνης ενέργειας. Πολλές δρομείς, για παράδειγμα, καταναλώνουν μόλις 1400 - 1600 θερμίδες την ημέρα, που είναι μετά βίας αρκετές για να διατηρήσουν το βασικό μεταβολικό ρυθμό τους, πόσο μάλλον να υποστηρίξουν την έντονη προπόνηση. Σε μια έρευνα με μαραθωνοδρόμους που έτρεχαν κατά μέσο όρο 72 χιλιόμετρα την εβδομάδα, η δαπάνη ενέργειας ξεπερνούσε τη πρόσληψη κατά περισσότερο από 645 θερμίδες, αλλά το βάρος τους παρέμενε σταθερό. Χωρίς αμφιβολία, ένας συνδυασμός ψυχολογικών και φυσιολογικών παραγόντων παίζει ρόλο.

Από τη σκοπιά της φυσιολογίας, έχει προταθεί ότι το σώμα προσαρμόζεται στο συνδυασμό υπερβολικής άσκησης και μακροχρόνιου περιορισμού στη πρόσληψη θερμίδων, γινόμενο πιο αποδοτικό ενεργειακά και μειώνοντας τη μεταβολική του δραστηριότητα. Αυτό θα επέτρεπε στην αθλήτρια να προπονείται και να διατηρεί το ισοζύγιο ενέργειας και το σωματικό βάρος με λιγότερες θερμίδες από τις αναμενόμενες. Έρευνες σε μη αθλήτριες έδειξαν ότι ο περιορισμός των θερμίδων μπορεί να μειώσει το βασικό μεταβολικό ρυθμό κατά 10%-30%. Ωστόσο, οι ερευνητές δεν έχουν μέχρι τώρα συμφωνήσει σχετικά με τη συνδυασμένη επίδραση της χρόνιας άσκησης και της δίαιτας. Μερικοί πιστεύουν ότι η άσκηση αποτρέπει τη πτώση του μεταβολικού ρυθμού, ενώ άλλοι υποστηρίζουν ότι η υπερβολική άσκηση σε περίοδο δίαιτας μπορεί να τον επιβραδύνει.

Για να υπερνικηθεί η σωματική και συναισθηματική κόπωση, πολλές βουλιμικές και ανορεκτικές χρησιμοποιούν διεγερτικά όπως τα ποτά με καφεΐνη (π.χ. δυνατός καφές και κόλα light) για να τους παρέχουν ενέργεια. Αν και αρχικά αυτό μπορεί να βελτιώσει την απόδοση, το αποτέλεσμα δεν θα διαρκέσει για πολύ, καθώς η εξάντληση των αποθεμάτων γλυκογόνου και θρεπτικών συστατικών αναπόφευκτα θα έχουν τη δική τους επίδραση.

Από τη σκοπιά της ψυχολογίας, τα χαρακτηριστικά της ¨προσωπικότητας¨ της διατροφικής διαταραχής (ανταγωνισμός, τελειομανία, αυτοπαρακίνηση), συνδυάζονται και δίνουν στη πάσχουσα την ορμή και τη δύναμη για να συνεχίσει τη προπόνηση, υποβοηθούμενη από την ανάπτυξη μεγάλης θέλησης, που απαιτείται για να υπερνικηθούν οι φυσικές αδυναμίες που επέρχονται από την περιορισμένη πρόσληψη θερμίδων.

Παρά τους φυσιολογικούς και ψυχολογικούς περιορισμούς, η ιδανική απόδοση δεν μπορεί να διατηρηθεί επ' αόριστον. Με τη χρόνια εξάντληση των αποθηκών γλυκογόνου και των θρεπτικών συστατικών, η υγεία της αθλήτριας θα εμφανίσει προβλήματα. Η μέγιστη πρόσληψη οξυγόνου θα μειωθεί, θα προκληθεί χρόνιος κάματος και η αθλήτρια  θα γίνει πιο επιρρεπής σε τραυματισμούς και λοιμώξεις.

Παρόλα αυτά, μερικοί επιστήμονες πιστεύουν, ότι πολλές αθλήτριες δεν αναφέρουν την πραγματική ποσότητα φαγητού που καταναλώνουν και στην πραγματικότητα τρώνε περισσότερο από αυτό που παραδέχονται. Για παράδειγμα, μια έρευνα στο πανεπιστήμιο Indiana σε εννέα πολύ καλά προπονημένες αθλήτριες ανωμάλου δρόμου, βρήκε ότι προσλάμβαναν κατά μέσο όρο 2100 θερμίδες ημερησίως, ενώ η προβλεπόμενη κατανάλωση ενέργειας ήταν 3000 θερμίδες. Μετά την ανάλυση των αποτελεσμάτων ενός ερωτηματολογίου στάσεων απέναντι στη διατροφή, οι ερευνητές συμπέραναν ότι πολλές είχαν κακή εικόνα για το σώμα τους. και είχαν δώσει ανακριβείς απαντήσεις σχετικά με τη κατανάλωση τροφής. κατά τη διάρκεια της έρευνας.

Πηγή: η Διατροφή της Αθλούμενης Γυναίκας 

Α. Bean - P. Wellington