Ανάπτυξη των φυσιολογικών προϋποθέσεων της ικανότητας αντοχής

β) Η ικανότητα στην προσχολική ηλικία

Ανασκόπηση

Πρακτικές εμπειρίες δείχνουν ότι τα παιδιά προχωρημένης ηλικίας μπορούν να δεχθούν επιβαρύνσεις αντοχής. Σε σχέση με το σωματικό τους βάρος, η καρδιά έχει κανονικό μέγεθος ή ελαφρώς μεγαλύτερο. Έτσι υπάρχουν ευνοϊκές προϋποθέσεις για το έργο της καρδιάς. Παρ' όλα αυτά όμως παραμένει μικρή η πρόσληψη οξυγόνου, και θα πρέπει να υποθέσουμε ότι η προσφερόμενη ποσότητα οξυγόνου στο αίμα, μπορεί να χρησιμοποιηθεί μόνο σε μικρή ποσότητα από τους μυς, με τις συνθήκες απόδοσης των παιδιών προσχολικής ηλικίας. Γι' αυτήν την υπόθεση συνηγορεί και ο σφυγμός οξυγόνου, που δεν αλλάζει σχεδόν καθόλου κατά τη διάρκεια σωματικής εργασίας σε σχέση με την κατάσταση ηρεμίας. Ύστερα από επιβαρύνσεις διάρκειας, ο σφυγμός αυξάνεται πολύ ελάχιστα πάνω από 180/λεπτό. Οι λόγοι για τη μικρή εκμετάλλευση του προσφερόμενου οξυγόνου θα πρέπει να αναζητηθούν στο μικρό ποσοστό του μυϊκού ιστού σε σχέση με το σωματικό βάρος. Στα παιδιά έρχεται στο 25%, μέχρι την εφηβεία περίπου στο 33% και τελικά φτάνει στους ενήλικες στο 40%. Τα παιδιά προσχολικής ηλικίας μπορούν, λοιπόν, δίχως άλλο, να πραγματοποιήσουν επιδόσεις μεγάλης διάρκειας, με χαμηλή ένταση και οι περιορισμοί στην ικανότητα απόδοσής τους δεν οφείλονται στο καρδιοαναπνευστικό τους σύστημα, αλλά στο μυϊκό τους σύστημα.

γ) Η ικανότητας στην πρώιμη και όψιμη σχολική ηλικία

Ανασκόπηση

Με την έναρξη της σχολικής χρονιάς σημειώνεται μια καλύτερη μυϊκή ανάπτυξη. Οι μύες γίνονται ισχυρότεροι, ταχύτεροι και καλύπτουν μεγαλύτερο μέρος του σώματος. Επιπλέον, αυξάνεται σημαντικά ο μέγιστος σφυγμός οξυγόνου κατά τη διάρκεια των επιβαρύνσεων, σε σχέση με το σφυγμό ηρεμίας και σε σχέση με τον όγκο της καρδιάς επιτυγχάνεται η ίδια αναλογία, όπως στους εφήβους και τους ενήλικες. Από αυτήν την ηλικία κι έπειτα, είναι πλέον ευνοϊκές όλες οι προϋποθέσεις για μια καλή ικανότητα αντοχής.

Αποτελέσματα

Τα αποτελέσματα μιας διαχρονικής έρευνας (παραπάνω φωτογραφία) δείχνουν ότι, τα παιδιά από το 6ο έως το 10ο έτος της ηλικίας τους (πρώιμη σχολική ηλικία) παρουσιάζουν μια συνεχόμενη αύξηση της πρόσληψης οξυγόνου, κατά την οποία προκύπτουν διαφορές μεταξύ των δύο φύλων, ενώ στη φάση που ακολουθεί, δηλαδή, στην όψιμη σχολική ηλικία, παρατηρείται μια μειωμένη πρόσληψη οξυγόνου που οφείλεται στην ωρίμανση.

Στη συνέχεια, με την είσοδο στην εφηβεία, σημειώνεται στα αγόρια σημαντική αύξηση της πρόσληψης οξυγόνου, λόγω της ωρίμανσης, ενώ στα κορίτσια παρατηρείται ένα χαμηλότερο επίπεδο.

Επίσης, προπονημένα παιδιά, τόσο αγόρια όσο και κορίτσια, παρουσιάζουν κατά τη διάρκεια της πρώιμης και όψιμης σχολικής ηλικίας, βελτίωση των επιδόσεών τους, λόγω της προπόνησης, σε σχέση με τα απροπόνητα παιδιά.

Οι επιδράσεις σε παιδιά ηλικίας 10 έως 14 ετών, που ακολουθούν μια πολύ εκτενή προπόνηση αντοχής, τρέχουν, δηλαδή, εβδομαδιαία 50 έως 70 χιλιόμετρα, αντικρούουν στη πραγματικότητα όλους όσους θεωρούν, ότι τα παιδιά μέχρι την εφηβεία δεν έχουν τη δυνατότητα να βελτιώσουν την αντοχή τους μέσω της προπόνησης. Σε αυτά τα παιδιά η μέση μέγιστη πρόσληψη οξυγόνου ανέρχεται στο 70 ml/kg σωματικού βάρους ανά λεπτό, τιμή που επιτυγχάνεται από αθλητές επιδόσεων, προπονημένων στην αντοχή.

Επίσης στα παιδιά που είναι προπονημένα στην αντοχή, η αύξηση της αερόβιας ικανότητας συμβαδίζει με μια αύξηση του όγκου της καρδιάς, που με 14,3 ml/kg σωματικού βάρους, βρίσκεται πάνω από το μέσο όρο (σε αθλητές επιδόσεων, προπονημένων στην αντοχή, αυτές οι τιμές ανέρχονται κατά μέσο όρο στα 15ml/kg). Αυτός ο καρδιακός όγκος διαφέρει σημαντικά από τον καρδιακό όγκο των απροπόνητων παιδιών (εδώ καταγράφονται τιμές της τάξεως του 12,8ml/kg). 

Πηγή: ΠΡΟΠΟΝΗΣΗ ΣΤΗΝ ΠΑΙΔΙΚΗ & ΕΦΗΒΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ

 Ντίτριχ Μάρτιν