δ) Η αναερόβια ικανότητα στα παιδιά

Ανασκόπηση

Από τις αναερόβιες διαδικασίες επανασύνθεσης της ΑΤΡ, η γλυκολυτική φωσφορυλίωση κατέχει τις μεγαλύτερες δυνατότητες, γιατί τα αποθέματα υδατανθράκων στον οργανισμό είναι σχετικά μεγάλα. Συνολικά ωστόσο, είναι λιγότερο αποτελεσματική απ' ό,τι η αερόβια επανασύνθεση του ΑΤΡ. Η αναερόβια γλυκόλυση σταματά με τον σχηματισμό του γαλακτικού οξέος. Αυτές οι διαδικασίες είναι αρκετά γνωστές από την αθλητιατρική.

Γενικά επικρατεί η αντίληψη ότι τα παιδιά δεν είναι ιδιαίτερα ικανά για αναερόβια γλυκόλυση και ότι θα πρέπει να δραστηριοποείται μονόπλευρα ο αερόβιος μεταβολισμός. Αυτή η άποψη αντικρούεται ωστόσο, από τα νεώτερα δεδομένα, γιατί μπορεί βέβαια η συγκέντρωση των ενζύμων- κλειδιών της γλυκόλυσης να φθάνει στα παιδιά στο μισό, απ' ό,τι στους ενήλικες, ωστόσο όμως, εξαρτάται από την ωρίμανση και επιδέχεται προπονητικές επιρροές. Σε επιβαρύνσεις αντοχής μεσαίου χρόνου, ενεργοποιούν τις αναερόβιες μεταβολικές οδούς, ακόμη και τα παιδιά της πρώιμης σχολικής ηλικίας.

Αποτελέσματα

Η δυνατότητα ανάπτυξης της αναερόβιας ικανότητας στα παιδιά, μέσω της προπόνησης, αποδείχθηκε ήδη από το 1972 από τον Έρικσον και στο μεταξύ επιβεβαιώθηκε από αρκετούς συγγραφείς. Κατά τις έρευνές του, η δραστικότητα της φωσφοφρουκτοκινάσης (PFK) επιτύγχανε στα παιδιά μόνο το 50% των τιμών των ενηλίκων. Ωστόσο όμως, επιβαρύνσεις αντοχής οδήγησαν στη συνέχεια σε μια αύξηση της δραστικότητας των ενζύμων κατά 83% και έτσι, σε μια αυξημένη αναερόβια ικανότητα. Επίσης μια σειρά ερευνών υποδεικνύει, ότι μέσω της προπόνησης αντοχής σημειώνεται μια βελτίωση των αναερόβιων μεταβολικών διαδικασιών στα παιδιά, ενώ η ικανότητα σχηματισμού γαλακτικού οξέος αυξάνεται συνεχώς λόγω της ωρίμανσης και επιτυγχάνει τις μέγιστες τιμές της, μεταξύ της ηλικίας των 20 και 30 ετών. Έτσι , η ικανότητα οξέωσης του οργανισμού είναι σημαντικά μικρότερη στα παιδιά. Απέναντι στις μικρότερες τιμές γλυκόλυσης βρίσκεται ωστόσο μια μεγαλύτερη ικανότητα για οξειδωτική παραγωγή ενέργειας. Ενώ η διάσπαση των λιπών δεν παρουσιάζει καμιά διαφορά μεταξύ των παιδιών και των ενηλίκων, λόγω όμως της υψηλότερης οξειδωτικής ικανότητας των μυϊκών κυττάρων στα παιδιά, τα ελεύθερα λιπαρά οξέα χρησιμοποιούνται γρηγορότερα. Στα παιδιά παρατηρείται ένα υψηλότερο ποσοστό οξειδωτικών ενζύμων, σε σχέση με τα γλυκολυτικά ένζυμα, έτσι ώστε προκύπτει μια αναλογία παρόμοια με τους προπονημένους ενήλικες στην αντοχή.

Οι αναερόβιες μεταβολικές διαδικασίες χρησιμοποιούνται πολύ αργότερα, με αποτέλεσμα να μετατοπίζεται το αναερόβιο κατώφλι, και να επιτυγχάνεται μάλιστα πολύ αργότερα, παρ' όλο που υποθετικά θεωρείται στα 3 mmol/l. Η καμπύλη του γαλακτικού οξέος αντιδρά ωστόσο στα παιδιά όπως και στους ενήλικες, με μια μετατόπιση προς τα δεξιά κατά την αύξηση της απόδοσης.

Πηγή: ΠΡΟΠΟΝΗΣΗ ΣΤΗΝ ΠΑΙΔΙΚΗ & ΕΦΗΒΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ 

Dietrich Martin