Ανατομικά, φυσιολογικά και ψυχολογικά χαρακτηριστικά κατά την αναπτυξιακή ηλικία

Μέρος 3ον

Τάσεις ανάπτυξης

Το ύψος και το βάρος αναπτύσσονται σε φάσεις παρά σε συνέχεια. Υπάρχουν φάσεις αύξησης σε ύψος και αύξησης σε περίμετρο. Αυτή η τάση μπορεί να παρατηρηθεί επίσης στη σχέση μεγέθους και βάρους μεταξύ ορισμένων μελών του σώματος και στο σώμα σα σύνολο. Η αυξητική καμπύλη διαφόρων μετρήσεων μήκους, εύρους και περιμέτρου σε μια ομάδα αγοριών ηλικίας 8 μέχρι 14 χρονών σε σχέση με το ύψος τους, παρουσιάζεται στο παρακάτω σχήμα.

 

Αυτές οι αλλαγές έχουν μια ορισμένη επίδραση στην εξέλιξη της αθλητικής απόδοσης. Είναι εξυπηρετικό να χρησιμοποιούμε δείκτες της σωματικής διάπλασης (πηλίκα) ή πολύπλοκων χαρακτηριστικών αυτής (σύνολα διαφόρων σωματικών χαρακτηριστικών, συνήθως σχετικά με το βάρος, μήκος και περίμετρο), σαν έτοιμες αναφορές για να έχουμε γρήγορη πληροφόρηση για ορισμένα είδη ανάπτυξης, επειδή μπορούν να μας δώσουν μια πιο καθαρή εικόνα των τάσεων της εξάρτησης της σωματικής ανάπτυξης από την ηλικία. Μερικές από τις τάσεις αυτές είναι παλίνδρομες.

Το κορμί επεκτείνεται σε μήκος σε τέτοιο σημείο, που συχνά δίνει την εντύπωση του αδέξιου, πράγμα που μπορεί να επιδράσει επίσης και στις κινητικές διαδικασίες (Schnabel). Ο βαθμός της εκδήλωσης των σημείων της αδεξιότητας στην αρχή της ωρίμανσης (προηγούμενος πίνακας) - κύρια και δευτερεύοντα ερωτογενή χαρακτηριστικά - ολοκληρώνει την εικόνα του νέου ανθρώπου που ωριμάζει. Αργότερα, γύρω στα 13 για τα κορίτσια και στα 15 για τ' αγόρια, η διαδικασία της επιμήκυνσης επιβραδύνεται, ο ετήσιος ρυθμός της αύξησης σε ύψος ελαττώνεται, αλλά το βάρος, το εύρος και η περίμετρος αυξάνουν. Ισορροπημένες αναλογίες του σώματος επιτυγχάνονται συχνά μεταξύ των 17 και 18 χρόνων για τ' αγόρια και συχνά πολύ νωρίτερα για τα κορίτσια.

Πρώιμη και καθυστερημένη ανάπτυξη

Η περίοδος της σωματικής ωρίμανσης σημειώνεται από μεγάλη βιολογική ποικιλία. Γι' αυτό το λόγο, ο υπολογισμός των σωματικών αναλογιών με μόνη βάση την ηλικία δεν είναι αξιόπιστος, αλλά μπορούμε ν' αυξήσουμε την αξιοπιστία του αν υπολογίσουμε και το βαθμό της ωριμότητας. Μπορεί να καθοριστεί με βάση τα στάδια της ανάπτυξης των γεννητικών χαρακτηριστικών (σημεία ωρίμανσης)(Zeller, Schwidetzky, Schmidt, Voight), με τη χρήση ακτινογραφίας για τον καθορισμό της σκελετικής ηλικίας (οστεοποίηση των οστών του καρπού) (Greulich & Pyle) ή μπορεί να υπολογιστεί από την εξέταση των συσχετισμών των σωματικών χαρακτηριστικών (ηλικία αναλογιών). Ελέγχοντας αυτά τα χαρακτηριστικά σε σχέση με την πραγματική ηλικία μπορεί κανείς να καθορίσει αν ένα άτομο αναπτύσσεται νωρίς, αργά ή κανονικά.

Ο βαθμός της σωματικής ανάπτυξης θα πρέπει να  ληφθεί υπόψη στον υπολογισμό της αθλητικής απόδοσης ενός νέου. Όσοι αναπτύσσονται νωρίς και επιτυγχάνουν ένα σχετικά υψηλό επίπεδο απόδοσης μέσω της παροδικής τους σωματικής υπεροχής, χάνουν συχνά το προβάδισμα από αθλητές που αναπτύσσονται βραδύτερα, οι οποίοι ίσως να είχαν παραγνωριστεί μέχρι τότε, αλλά που αργότερα αναπληρώνονται τα σωματικά τους μειονεκτήματα. όπως φαίνεται στο παρακάτω σχήμα, ακόμα και  επιδόσεις ρεκόρ των νεαρών αθλητών μπορεί να οφείλονται στα πλεονεκτήματα της πιο προχωρημένης τους ανάπτυξης, που πλησιάζει εκείνη των ενηλίκων.

Αυτό μπορούμε να το δούμε πιο καθαρά και σ' ένα αρχικό στάδιο στη ζωή των κοριτσιών, που οφείλεται στη γρηγορότερη συμπλήρωση της ανάπτυξής τους. Έχοντας αυτό υπόψη, οι προπονητές που ασχολούνται με την προπόνηση νέων θα πρέπει να δώσουν ιδιαίτερη προσοχή σε όσους αναπτύσσονται κανονικά ή αργά, και που η απόδοσή τους δεν είναι ιδιαίτερα καλή, αφού έχουν μείνει πίσω στην ανάπτυξή τους.

...συνεχίζεται

Πηγή : ΠΡΟΠΟΝΗΤΙΚΗ - ΜΕΓΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΑΘΛΗΤΙΚΗΣ ΑΠΟΔΟΣΗΣ

D. HARRE